Tłumaczenia przysięgłe to nie tylko przekład językowy – to urzędowy dokument, który musi spełniać określone wymogi formalne i prawne. Tłumacz przysięgły, jako osoba zaufania publicznego, poświadcza swoim podpisem i pieczęcią, że treść tłumaczenia jest zgodna z przedstawionym dokumentem źródłowym. Oznacza to, że ponosi on osobistą odpowiedzialność za jego dokładność i rzetelność – zarówno przed klientem, jak i przed organami państwowymi.

Wymogi formalne i procedura tłumaczenia przysięgłego

Zgodność z prawem dotyczy nie tylko treści przekładu, ale również procedury jego sporządzenia. Tłumacz przysięgły ma obowiązek zweryfikowania i opisania postaci dokumentu, który otrzymał do tłumaczenia – niezależnie od tego czy otrzymuje do tłumaczenia oryginał, odpis poświadczony lub niepoświadczony bądź inne tłumaczenie. W praktyce oznacza to, że musi mieć możliwość zapoznania się z pełnym dokumentem, ocenić jego czytelność i kompletność, a w razie wątpliwości – skonsultować się z klientem.

Rola klauzuli tłumacza i znaczenie formy dokumentu

Istotnym elementem każdego tłumaczenia poświadczonego jest klauzula tłumacza, czyli formuła umieszczana pod treścią tłumaczenia, w której znajduje się m.in. informacja o tym, w jakiej formie tłumacz otrzymał dokument źródłowy. Według Ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego może to być:

  • oryginał (np. papierowa wersja aktu urodzenia z odciskiem pieczęci),
  • odpis poświadczony (np. kopia aktu urodzenia poświadczona przez notariusza),
  • odpis niepoświadczony (np. skan lub kserokopia, PDF przesłany e-mailem),
  • inne tłumaczenie (np. z języka trzeciego).

Tłumacz ma obowiązek jasno wskazać w klauzuli, z jaką wersją dokumentu pracował, np.:

„(…) niniejszym poświadczam zgodność powyższego tłumaczenia z oryginałem dokumentu w języku ukraińskim” lub „(…) niniejszym poświadczam zgodność powyższego tłumaczenia z odpisem niepoświadczonym dokumentu w języku ukraińskim”.

tłumaczenia przysięgłe a ich wymogi formalne

Ma to ogromne znaczenie prawne, ponieważ do tego zobowiązuje tłumacza Ustawa. Także przekłada się to na wiarygodność dokumentu w obrocie urzędowym. Instytucje mogą różnie traktować tłumaczenie sporządzone na podstawie oryginału i na podstawie kopii. Dlatego każdorazowo zalecam, aby w przypadku braku możliwości przedłożenia oryginału do weryfikacji klienci upewnili się w instytucji, do której będą składali dokumenty czy tłumaczenie poświadczone za zgodność z odpisem poświadczonym lub niepoświadczonym zostanie przez tę instytucję zaakceptowane.

Dlaczego zgodność z ustawą ma kluczowe znaczenie?

Podsumowując warto zaznaczyć, że tłumaczenia przysięgłe różnią się od zwykłych między innymi tym, że praca tłumacza przysięgłego musi być zgodna z przepisami Ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego i etyką zawodową. Wtedy tłumaczenie przysięgłe będzie miało pełną moc prawną, a klient – pewność, że jego dokument zostanie uznany przez właściwe organy.